Quản lý chặt đội tàu cá
Quản lý hoạt động của đội tàu cá trên biển và bờ là nhiệm vụ trọng tâm trong công tác phòng, chống khai thác IUU. Tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu hiện có 1.140 tàu cá “3 không” (không đăng ký, không giấy phép, không đăng kiểm) và 605 tàu cá chưa đủ điều kiện xuất bến (thiếu giấy tờ). Chi cục Thủy sản đã phối hợp với các địa phương để đôn đốc và hỗ trợ ngư dân hoàn thiện các thủ tục như giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, an toàn kỹ thuật tàu cá, giấy phép khai thác thủy sản và giấy chứng nhận đăng ký tàu cá để đủ điều kiện ra khơi.
Một chủ tàu cá (ở thị trấn Phước Hải, huyện Đất Đỏ) cho biết, tàu cá của ông dài 15,5 m chuyên nghề lưới rê ghẹ, mực đã hết hạn giấy phép. “Tôi đang làm thủ tục cải hoán tàu cá xuống dưới 15 m để khai thác vùng lộng. Trong thời gian chờ giấy phép mới, tàu tôi nằm bờ và không ra khơi”.
Tại cuộc họp ngày 14/9/2024, Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thông báo cho các chủ tàu hoàn thành giấy phép trước khi xuất bến. Nếu giấy phép hết hạn, thuyền trưởng và chủ tàu phải cam kết quay về bờ ngay lập tức, nếu không sẽ bị xử phạt. Đối với các tàu cá “3 không” và chưa đủ điều kiện, lãnh đạo tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu yêu cầu lực lượng biên phòng không cho phép xuất bến, đồng thời giám sát chặt chẽ và gửi thông tin vị trí neo đậu về Chi cục Thủy sản Bà Rịa-Vũng Tàu để tổng hợp báo cáo Đoàn thanh tra của EC. Các chủ tàu cũng được yêu cầu không để ngư lưới cụ trên tàu.
Chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cũng yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn rà soát nguyên nhân của các tàu chưa lắp thiết bị giám sát, bị mất tích, cháy, hoặc đã bán ra ngoài tỉnh để có cơ sở hủy đăng ký tàu cá.
Tăng cường kiểm tra và tuần tra trên biển
Nhằm đạt kết quả tốt nhất trong đợt thanh tra của EC và thực hiện mục tiêu gỡ cảnh báo “thẻ vàng” trong năm 2024, UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã chỉ đạo các sở, ban, ngành liên quan tập trung khắc phục tồn tại, thực hiện các giải pháp cấp bách từ nay đến tháng 10/2024. Theo đó, trong hai tháng cao điểm (tháng 9 và 10/2024), tỉnh thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra việc thực thi chống khai thác IUU tại các cảng cá, văn phòng đại diện, và các doanh nghiệp thủy sản, các cuộc tuần tra, kiểm soát trên biển cũng được tăng cường để phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm.
UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu cũng yêu cầu giám sát hành trình của tàu cá 24/24, để kịp thời xử lý hành vi mất kết nối hoặc vượt ranh giới khai thác. Đối với các tàu cá mất kết nối, tỉnh đã chỉ đạo xử phạt nghiêm, kể cả các trường hợp mất kết nối trên 6 giờ.
Trong tuần qua, Chánh Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đã ban hành 5 quyết định xử phạt với tổng số tiền 137 triệu đồng. Chủ tịch UBND tỉnh cũng đã ra quyết định xử phạt 1 tàu cá với số tiền 250 triệu đồng. Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bà Rịa-Vũng Tàu, từ ngày 5/8/2023 đến nay, tỉnh đã xóa đăng ký 379 tàu cá trên hệ thống nghề cá quốc gia (VNFishbase), lý do xóa đăng ký là tàu mục nát, phá dỡ bán ve chai, giải bản hoặc bị chìm, cháy.
Hiện, tổng số tàu cá của Bà Rịa-Vũng Tàu là 4.345 tàu, trong đó tàu hoạt động vùng khơi (đối tượng Đoàn thanh tra EC giám sát do có sản lượng xuất khẩu qua thị trường châu Âu) là 2.623 tàu (chiếm 60,37%). Tàu cá vùng khơi đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình là 2.557 tàu, đạt tỉ lệ 97,48%. 66 tàu chưa lắp VMS chủ yếu là đậu bờ (hư hỏng, chờ thanh lý), đã bán, hoặc mất tích.
Bà Phạm Thị Na, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bà Rịa-Vũng Tàu, cho biết, tổ xác minh vi phạm sẽ xử lý 100% các trường hợp tàu mất kết nối từ 6 giờ trở lên. Dự kiến trước ngày 10/10/2024, tổ sẽ hoàn thành việc xác minh và xử lý các tàu mất kết nối từ ngày 01/10/2023. Những trường hợp mất kết nối do nguyên nhân bất khả kháng như mất sóng vệ tinh, lỗi nguồn điện sẽ không bị xử phạt. Tuy nhiên, những trường hợp tái phạm nhiều lần sẽ bị xử lý nghiêm.
Ngọc Thúy - FICen